Αρχαιολογικοί χώροι

Η θεματική ενότητα που ακολουθεί στοχεύει στην σύντομη παρουσίαση των εξαιρετικών αρχαιολογικών χώρων του Δήμου Σούδας. Οι μοναδικοί αρχαιολογικοί χώροι βοηθούν τον επισκέπτη να διαμορφώσει την εικόνα της πολιτισμικής ιστορίας του Δήμου Σούδας και να ταξιδέψει νοερά στο πλούσιο παρελθόν του.




Αρχαία Απτέρα

Η αρχαία Απτέρα ιδρύθηκε στο χαμηλό ύψωμα Παλιόκαστρο, σε ένα τόπο που παραμένει μοναδικός για τη φυσική του ομορφιά, με τον πανέμορφο κόλπο της Σούδας στα βόρεια και την επιβλητική οροσειρά των Λευκών Ορέων στα νότια. Η στρατηγική θέση της πόλης με τα δυο λιμάνια της, τη Μινώα ( σημερινό Μαράθι ) και την Κίσαμο ( κοντά στις σημερινές Καλύβες ) στην είσοδο του φυσικού κόλπου, που εξασφάλιζε τη δυνατότητα του ελέγχου στη διακίνηση του εμπορίου, ευνόησε την ανάπτυξη της. Για το λόγο αυτό χαρακτηρίστηκε από τον ιστορικό Γ. Σβορώνο η πιο εμπορική πόλη της Κρήτης και στις περιόδους ακμής της, μία από τις πιο ισχυρές. Εξουσίαζε μεγάλη έκταση γης, κυρίως πεδινή και εύφορη, την οποία διέσχιζε στα νότια και ανατολικά ο ποταμός Πυκτός ( σημερινός Κοιλιάρης ). Η αρχαιότερη αναφορά του ονόματος συναντάται στις πινακίδες της Γραμμικής Β γραφής της Κνωσού ως A-pa-ta-wa (14ος - 13ος αιώνας π. Χ.).

 

Σύμφωνα με τα ευρήματα των αρχαιολογικών ερευνών αλλά και τις μαρτυρίες αρχαίων γεωγράφων και ιστορικών η οίκηση του συγκεκριμένου λόφου ξεκινά τον 8ο π. Χ. αιώνα και συνεχίζεται αδιάλειπτα μέχρι τον 7ο μ. Χ αιώνα, οπότε λόγω ισχυρών σεισμών και πειρατικών επιδρομών η πόλη ερημώνεται. Για την προέλευση του ονόματός της υπάρχουν πολλές δοξασίες, η επικρατέστερη από τις οποίες φαίνεται ότι είναι το επίθετο της Άρτεμης: Άρτεμις Απτέρα. Κατά μία άλλη εκδοχή το όνομά του έδωσε στην πόλη ο επώνυμος ήρωας των Δελφών Πτέρας ή Απτέρας, ενώ σύμφωνα με το μύθο που παραδίδεται από το Στέφανο Βυζάντιο ( 6ος αι. μ.Χ. ) το όνομα προέρχεται από το μυθικό αγώνα που έγινε μεταξύ των Μουσών και των Σειρήνων, κατά τον οποίο ηττήθηκαν οι Σειρήνες, πέταξαν τα φτερά τους ( έμειναν άπτερες ), έγιναν λευκές και έπεσαν στη θάλασσα.

Περισσότερα...





Νησίδας Σούδας – Φρούριο Φορτέτζας

Σούδα : Το μικρό νησί που στέκει σα φύλακας στην είσοδο του κόλπου της Σούδας. Στο βορειοδυτικό πλευρό του, σε απόσταση εφτά Βενετσάνικα βήματα, ένα άλλο μικρό νησάκι σχεδόν στρογγυλό, αναφέρεται στους Βενετσιάνικους χάρτες νησί των κουνελιών. Στην αρχαιότητα τα νησάκια αυτά λεγόταν Λευκαί, γιατί οι Σειρήνες "δυσφορούσαι (για τη νίκη των Μουσών) τα πτερά των ώμων απέβαλον, και λευκαί γενόμεναι εις την θάλασσαν ενέβαλον εαυτάς, όθεν... αι νήσοι Λευκαί" (Στεφ. Βυζάντιος).

 

Πριν να οχυρωθεί, στο νησάκι ήταν ένα μοναστήρι του Αγ. Νικολάου και γι' αυτό λεγόταν Φραρονήσι. Ύστερα από την οχύρωση του, πήρε το όνομα Σούδα από το όνομα του κόλπου. Πάνω στο μεγαλύτερο νησί, που έχει ύψος από τη θάλασσα 14 πόδια βενετσιάνικα, έκτισαν οι Βενετοί ένα από τα σπουδαιότερα φρούρια της Κρήτης, για να προστατέψουν τον κόλπο από εχθρικά και πειρατικά πλοία. Σ' αυτό είχε εφαρμοσθεί η τελευταία λέξη της οχυρωματικής τέχνης ώστε δεν μπόρεσαν οι Τούρκοι να το καταλάβουν και παρέμεινε στην κυριαρχία των Βενετών μισό αιώνα ύστερα από την κατάληψη της Κρήτης, οπότε είχε γίνει το καταφύγιο των κυνηγημένων πατριωτών της Κρήτης, ώσπου παραδόθηκε στους Τούρκους με συνθήκη το 1715 (Κρητ. Χρον. Ι', 26). Όμως δεν μπόρεσε να προστατεύσει τον κόλπο από τα εχθρικά πλοία που μπαινόβγαιναν ανενόχλητα από το νότιο στόμιο του κόλπου.