Αρχαιολογικοί χώροι
Αρχαία Απτέρα
|
Η αρχαία Απτέρα ιδρύθηκε στο χαμηλό ύψωμα Παλιόκαστρο, σε ένα τόπο που παραμένει μοναδικός για τη φυσική του ομορφιά, με τον πανέμορφο κόλπο της Σούδας στα βόρεια και την επιβλητική οροσειρά των Λευκών Ορέων στα νότια. Η στρατηγική θέση της πόλης με τα δυο λιμάνια της, τη Μινώα ( σημερινό Μαράθι ) και την Κίσαμο ( κοντά στις σημερινές Καλύβες ) στην είσοδο του φυσικού κόλπου, που εξασφάλιζε τη δυνατότητα του ελέγχου στη διακίνηση του εμπορίου, ευνόησε την ανάπτυξη της. Για το λόγο αυτό χαρακτηρίστηκε από τον ιστορικό Γ. Σβορώνο η πιο εμπορική πόλη της Κρήτης και στις περιόδους ακμής της, μία από τις πιο ισχυρές. Εξουσίαζε μεγάλη έκταση γης, κυρίως πεδινή και εύφορη, την οποία διέσχιζε στα νότια και ανατολικά ο ποταμός Πυκτός ( σημερινός Κοιλιάρης ). Η αρχαιότερη αναφορά του ονόματος συναντάται στις πινακίδες της Γραμμικής Β γραφής της Κνωσού ως A-pa-ta-wa (14ος - 13ος αιώνας π. Χ.).
Σύμφωνα με τα ευρήματα των αρχαιολογικών ερευνών αλλά και τις μαρτυρίες αρχαίων γεωγράφων και ιστορικών η οίκηση του συγκεκριμένου λόφου ξεκινά τον 8ο π. Χ. αιώνα και συνεχίζεται αδιάλειπτα μέχρι τον 7ο μ. Χ αιώνα, οπότε λόγω ισχυρών σεισμών και πειρατικών επιδρομών η πόλη ερημώνεται. Για την προέλευση του ονόματός της υπάρχουν πολλές δοξασίες, η επικρατέστερη από τις οποίες φαίνεται ότι είναι το επίθετο της Άρτεμης: Άρτεμις Απτέρα. Κατά μία άλλη εκδοχή το όνομά του έδωσε στην πόλη ο επώνυμος ήρωας των Δελφών Πτέρας ή Απτέρας, ενώ σύμφωνα με το μύθο που παραδίδεται από το Στέφανο Βυζάντιο ( 6ος αι. μ.Χ. ) το όνομα προέρχεται από το μυθικό αγώνα που έγινε μεταξύ των Μουσών και των Σειρήνων, κατά τον οποίο ηττήθηκαν οι Σειρήνες, πέταξαν τα φτερά τους ( έμειναν άπτερες ), έγιναν λευκές και έπεσαν στη θάλασσα.
Νησίδας Σούδας – Φρούριο Φορτέτζας
|
Σούδα : Το μικρό νησί που στέκει σα φύλακας στην είσοδο του κόλπου της Σούδας. Στο βορειοδυτικό πλευρό του, σε απόσταση εφτά Βενετσάνικα βήματα, ένα άλλο μικρό νησάκι σχεδόν στρογγυλό, αναφέρεται στους Βενετσιάνικους χάρτες νησί των κουνελιών. Στην αρχαιότητα τα νησάκια αυτά λεγόταν Λευκαί, γιατί οι Σειρήνες "δυσφορούσαι (για τη νίκη των Μουσών) τα πτερά των ώμων απέβαλον, και λευκαί γενόμεναι εις την θάλασσαν ενέβαλον εαυτάς, όθεν... αι νήσοι Λευκαί" (Στεφ. Βυζάντιος).