---

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Αυτισμού στις 2 Απριλίου, ο Δήμος Χανίων διοργανώνει ένα διαδικτυακό σεμινάριο - webinar με τίτλο: “Η Τέχνη στην Εκπαίδευση: Ρυθμός και Συμπερίληψη στο σχολείο”.

Το webinar θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή, 9 Απριλίου 2021 στις 17:30, σε συνεργασία με το Εργαστήριο Ψυχολογίας και Ειδικής Αγωγής (ΕΨΕΑ) του ΠΤΔΕ του Πανεπιστημίου Κρήτης, το Εργαστήριο Διανεμημένων Πληροφοριακών Συστημάτων και Εφαρμογών Πολυμέσων του Πολυτεχνείου Κρήτης, την Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Διεύθυνση Εκπαίδευσης του Νομού Χανίων. Τη δράση στηρίζει και το Προξενείο Σκανδιναβικών χωρών στα Χανιά.

Το σεμινάριο απευθύνεται σε εκπαιδευτικούς της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, και έχει ως στόχο να προβάλλει το έργο rhythm4inclusion, το οποίο μέσα από εναλλακτικές, πρακτικές και δράσεις στοχεύει να ενισχύσει την ψυχοκοινωνική υποστήριξη και ένταξη-συμπερίληψη όλων των μαθητών, ανεξάρτητα από ενδεχόμενες ιδιαιτερότητες, δυσκολίες και ευαλωτότητες που αντιμετωπίζουν.

Οι εκπαιδευτικοί που επιθυμούν να παρακολουθήσουν το webinar μπορούν να δηλώσουν συμμετοχή στο παρακάτω email: rhythm4inclusion@coursevo.com

Σημειώνεται τέλος, ότι το webinar θα διεξαχθεί στην ελληνική γλώσσα.

 

Λίγα λόγια για το πρόγραμμα rhythm4inclusion

Το πρόγραμμα εστιάζει στην ανάπτυξη και εφαρμογή μιας καινοτόμου μεθοδολογίας, που συνδυάζει την μουσικό ρυθμό, τον χορό και την κίνηση. Ρόλο συντονιστή στο όλο εγχείρημα, έχει το Δημοτικό Σχολείο του Viksjöfors της Σουηδίας, το οποίο συνεργάζεται με τη σχολή χορού Viksjöforsbaletten και κάθε χρόνο διοργανώνει ένα διεθνές φεστιβάλ χορού. Εκεί εφαρμόζεται ένα καινοτόμο πρόγραμμα ενσωμάτωσης των τεχνών εν γένει και του χορού ειδικότερα, στη διδασκαλία όλων των μαθημάτων του σχολικού προγράμματος. Από την Κύπρο συμμετέχει το εκπαιδευτικό κέντρο LCEducational που έχει την ευθύνη της παραγωγής του εκπαιδευτικού υλικού που αφορά τη μουσική. Από την Ελλάδα, συμμετέχει το Εργαστήριο Ψυχολογίας και Ειδικής Αγωγής (ΕΨΕΑ) του ΠΤΔΕ του Πανεπιστημίου Κρήτης και το Εργαστήριο Διανεμημένων Πληροφοριακών Συστημάτων και Εφαρμογών Πολυμέσων του Πολυτεχνείου Κρήτη, το οποίο παρέχει την πλατφόρμα τηλεκατάρτισης των εκπαιδευτικών https://r4i.coursevo.com/. Τέλος, από το Ηνωμένο Βασίλειο συμμετέχει το Πανεπιστήμιο του Κόβεντρυ.

Ο ΡΥΘΜΟΣ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ 

Ο ρυθμός είναι το δομικό στοιχείο, όχι μόνο της μουσικής, αλλά και της ίδιας της ζωής και συνιστά μία κινητήρια δύναμη σε όλες τις δράσεις και εκφάνσεις της καθημερινής μας δραστηριότητας, από της πιο απλής έως και της πλέον σύνθετης.

Ως εκπαιδευτική έννοια, ο ρυθμός είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με την κοινωνική δραστηριότητα, καθώς και σε μεγάλο βαθμό με σύγχρονες ψυχοπαιδαγωγικές και επαγγελματικές καινοτομίες σε ένα πλήθος πεδίων. Ο μουσικός ρυθμός θεωρείται ως ευεργετικό στοιχείο για την αύξηση της επαγγελματικής απόδοσης και παραγωγικότητας, καθώς και του πνεύματος συνεργασίας και συλλογικότητας, όταν εφαρμόζεται και ως σεμιναριακή εκπαίδευση, εφόσον προάγει παιγνιώδεις και ευχάριστες μορφές σύνδεσης και συνεργασίας με τον άλλο και από κοινού άντληση ευχαρίστησης και αυτό-ικανοποίησης, σε ένα μη ανταγωνιστικό περιβάλλον, όπου μειώνεται το άγχος έκθεσης και απελευθερώνονται νέες ενδο- και διαπροσωπικές δυναμικές, σε όλες τις αναπτυξιακές φάσεις. Η προσέγγιση της επίδρασης του ρυθμού και η μελέτη των αποτελεσμάτων ή των δράσεων στις οποίες μπορεί να ενταχτεί είναι διεπιστημονική και πολυδιάστατη, ενώ αφορά ένα μεγάλο αριθμό πεδίων και εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων (βλ. Geist, 2012, Hallam, 2010, Kall et al., 2012, Philips et al., 2014).

Από μουσικής πλευράς, σημαντικοί μουσικοπαιδαγωγοί επεσήμαναν τη σπουδαιότητα του ρυθμού στη μουσική αγωγή και εκπαίδευση και εισηγήθηκαν ποικίλες παραδοσιακές ή πιο σύγχρονες προσεγγίσεις (π.χ. Carl Orff, Émile Jaques-Dalcroz, Zoltan Kodaly κ.ά.).

Η μεθοδευμένη και στοχευμένη συμμετοχή σε διαδικασίες προαγωγής και καλλιέργειας του ρυθμού, θεωρείται ότι συμβάλλει στην ανάπτυξη κινητικών δεξιοτήτων, δεξιοτήτων συντονισμού και συγχρονισμού, καθώς και ψυχοκινητικών και διαπροσωπικών δεξιοτήτων και στην ανάπτυξη ενεργητικής ακρόασης της μουσικής (μουσική παιδεία), παράλληλα με το αίσθημα αυτο-ικανοποίησης που προάγει και την αίσθηση ανάπτυξης νέων «δυνατοτήτων του εαυτού». Επίσης οδηγεί στον αυτοσχεδιασμό, ο οποίος είναι αρκετά σημαντικός για την καλλιέργεια της επικοινωνίας, της έκφρασης και της φαντασίας και κυρίως των δημιουργικών αλλά και ψυχοκοινωνικών δεξιοτήτων, όταν εφαρμόζονται σε πλαίσιο ομαδικών δράσεων (π.χ. σχολείο) (βλ. Hallam, 2010).

Μέσα από δραστηριότητες βελτίωσης του ρυθμού τόσο οι ενήλικες, όσο και τα παιδιά μαθαίνουν να συγκεντρώνονται, να αποκτούν έλεγχο της ψυχοκινητική τους λειτουργίας, η οποία συνιστά και την πρώτη μορφή νοημοσύνης (Piaget). Παράλληλα αναπτύσσεται η αίσθηση της σωματικότητας και υλικότητας /αξίας του σώματος, της εικόνας του σώματος και του εαυτού, ειδικά στην εφηβεία, της ενίσχυσης και εκλέπτυνσης των μνημονικών ικανοτήτων, της ανάληψης ευθύνης σε συλλογικό επίπεδο, εφόσον απαιτείται ένας βαθμός συγχρονισμού και συνεργασίας με τους άλλους, αλλά και της ενίσχυσης κινήτρων για μάθηση (παιδαγωγική διάσταση), καθώς και του αισθήματος ευεξίας/διάθεσης (ψυχολογική διάσταση). Συγχρόνως, παρόμοιες δράσεις μπορούν να ενισχύσουν ή να αναπτύξουν την αίσθηση μουσικότητας, την ευαισθησία και κυρίως τη δυνατότητα να έρχονται σε επαφή με τους άλλους και τα συναισθήματα τους, να ανακαλύπτουν νέες δυνατότητές, ώστε να είναι σε θέση να εκφρασθούν και να επικοινωνούν πιο αποτελεσματικά (διαπροσωπική επικοινωνία- αλληλεπίδραση), ειδικά μαθητές σε κατάσταση κινδύνου και ευαλωτότητας (παιδιά- έφηβοι με συμπεριφορικές, συναισθηματικές ή μαθησιακές και αναπτυξιακές διαταραχές) .

Η μουσική στις επιστήμες αγωγής και στο πεδίο της σχολικής ψυχολογίας συνιστά ένα πολύ σημαντικό εργαλείο ενίσχυσης της κοινωνικής- σχολικής «ένταξης», της αυτοεκτίμησης και των επιμέρους ψυχοκοινωνικών δεξιοτήτων μαθητών με διάφορες δυσκολίες-ειδικές εκπαιδευτές ανάγκες (π.χ. αυτισμό, υπερκινητικότητα, χρόνια νοσήματα) ή κινητικές δυσκολίες, το οποίο υποστηρίζεται από μία εκτενή βιβλιογραφία (βλ. Berger, 2002, Watson, 2007).