Είσοδος      |     
Ο Δήμος
Δ.Ε Χανίων

Δημοτική Ενότητα Χανίων


Η Δημοτική Ενότητα Χανίων είναι μία παραθαλάσσια χωρική ενότητα στα βόρεια του νομού Χανίων. Σύμφωνα με την απογραφή του 2021 έχει συνολικά 54.559 κατοίκους και έκταση 12,525 τ.χλμ.. Μετά την εφαρμογή του Προγράμματος "Καλλικράτης", η Δημοτική Ενότητα Χανίων ταυτίζεται πλέον με τα διοικητικά όρια του πρώην Δήμου Χανίων, ενώ αποτελείται από μία μόνο Δημοτική Κοινότητα, αυτή των Χανίων. Τα Χανιά αποτελούν το διοικητικό, οικονομικό, εμπορικό και επικοινωνιακό κέντρο όχι μόνο του Δήμου αλλά ολόκληρου του Νομού, που φέρει το ίδιο όνομα, και αποτελούν τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη του νησιού μετά το Ηράκλειο.

map
54.559
κάτοικοι
12,525 τ.χλμ.
έκταση

Η Δ.Ε. Χανίων αποτελείται από τις κάτωθι Κοινότητες:

  • Δημοτική Κοινότητα Χανίων.

Γενικές Πληροφορίες

Η πόλη των Χανίων είναι χτισμένη στα ερείπια της αρχαίας Κυδωνίας. Την πολιόρκησαν πολλοί επιδρομείς από διαφορετικούς πολιτισμούς, των οποίων τα χαρακτηριστικά αποτυπώνονται στα πολυάριθμα μνημεία της. Κατάφερε ωστόσο, μέσα στο πέρασμα των αιώνων, να κρατήσει αναλλοίωτα τα τοπικά αυθεντικά χαρακτηριστικά της, παρόλο τον αυξάνοντα τουρισμό της. Θεωρείται μία από τις πιο όμορφες πόλεις της Ελλάδος και η πιο γραφική της Κρήτης.

Κυρίαρχη θέση στο κέντρο της πόλης έχει η Δημοτική αγορά, που ολοκληρώθηκε το 1913 και είναι κτισμένη σε σχήμα ελεύθερου σταυρού. Ως αρχιτεκτόνημα είναι επηρεασμένη από τα κτίρια της λεγομένης ""εποχής του σιδήρου"" του τέλους του 19ου αιώνα. Στο κτίριο, που διακρίνεται για την κομψότητα και την ισορροπία του, διατηρούνται σχηματοποιημένα τα μορφολογικά στοιχεία του ύστερου νεοκλασσικισμού.

Στην είσοδο του λιμανιού βρίσκεται η πλατεία Συντριβανίου (ή πλατεία Ελ. Βενιζέλου), όπου διασταυρώνονται οι κεντρικότεροι δρόμοι της παλιάς πόλης, η οδός Χάληδων, η οδός Κανεβάρο και η Ζαμπελίου. Αποτελεί την τουριστική καρδιά της πόλης. Το γραφικό ενετικό λιμάνι αποτελεί πόλο έλξης για επισκέπτες και ντόπιους, τόσο για την ομορφιά του όσο και για τις επιλογές διασκέδασης που προσφέρει, καλύπτοντας και τις πιο απαιτητικές προθέσεις. Απέναντι από την ακτή μπορεί κανείς να θαυμάσει το βενετσιάνικο φάρο του 1595 – 1601, που αποτελεί το σήμα κατατεθέν της πόλης. Από εκεί κανείς μπορεί να επιβιβαστεί σε καραβάκια που επισκέπτονται τα βενετσιάνικα κάστρα στα νησιά των Αγ. Θεοδώρων και της Γραμβούσας. Στο λιμάνι βρίσκονται η ακτή Τομπάζη, η ακτή Κουντουριώτη και η ακτή Ενώσεως με αρκετά ιστορικά κτίρια, όπως τα νεώρια, το Γυαλί Τζαμισί και το μεγάλο Αρσενάλι. Λίγο πιο πέρα βρίσκεται η πλατεία της τριμάρτυρης με τη μητρόπολη Χανίων και το αρχαιολογικό μουσείο που φιλοξενείται στον Βενετσιάνικο ναό του St. Francesco. Οι συνοικίες της παλιάς πόλης ""εντός των τειχών"", διατηρούν την βενετσιάνικη γοητεία. Στενά σοκάκια πλακόστρωτα, που περιβάλλονται από καλαίσθητα αναπαλαιωμένα σπίτια διαφόρων εποχών, προσφέρονται για ένα ευχάριστο περίπατο. Τα ""Στιβανάδικα"" είναι η περιοχή όπου στεγάζονται τα μαγαζιά που επεξεργάζονται το δέρμα και κατασκευάζουν διάφορα δερμάτινα είδη. Το όνομά τους το πήραν από τα στιβάνια, τις κρητικές μπότες, χαρακτηριστικό υπόδημα της κρητικής φορεσιάς ανά τους αιώνες. Επίσης, λίγο πιο ανατολικά βρίσκονται τα ""Μαχαιράδικα"", όπου στεγάζονται πολλά παραδοσιακά μαγαζάκια που φτιάχνουν ακόμη τα κρητικά μαχαίρια.

Τοπικό Συμβούλιο 2024-2028

Δημοτική Κοινότητα Χανίων

ΧΑΡΙΤΑΚΗ ΑΝΝΑ (πρόεδρος)

ΑΠΟΣΤΟΛΑΚΗΣ ΜΙΧΑΛΗΣ

ΑΡΧΟΝΤΑΚΗ ΜΑΡΙΑ

ΖΕΡΒΟΥΔΑΚΗ ΑΝΤΩΝΙΑ

ΚΑΠΕΤΑΝΑΚΗ ΚΑΛΗ

ΚΟΤΣΙΦΑΚΗ ΠΕΝΤΑΡΗ ΣΟΦΙΑ

ΜΑΝΑΤΑΚΗ ΚΩΣΤΟΥΛΑ (ΝΤΙΝΑ)

ΜΑΥΡΙΓΙΑΝΝΑΚΗ ΑΝΝΑ

ΜΙΧΑΗΛΙΔΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ

ΜΠΟΥΖΑΚΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ

ΝΙΚΗΤΑ ΙΩΑΝΝΑ

ΝΙΚΟΛΟΥΔΑΚΗ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ

ΞΕΝΑΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ

ΣΗΜΑΝΤΗΡΑΚΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ

ΦΟΥΝΤΟΥΛΑΚΗ ΑΔΑΜΑΝΤΙΑ (ΝΑΝΤΙΑ)

Υποδομές


Παλιά Πόλη

Στο κέντρο της πόλης των Χανίων, περιοχή ιδιαίτερης πολιτισμικής κληρονομιάς και ιστορίας είναι η «Παλιά Πόλη». Η «Παλιά Πόλη», παρόλο που βομβαρδίστηκε και κάηκε αρκετές φορές στην μακρόχρονη ιστορία της, θεωρείται από τις ομορφότερες πόλεις της Μεσογείου, καλούμενη και ως ""Βενετία της Ανατολής"". Σε διάφορα σημεία ο ταξιδιώτης μπορεί να συναντήσει κατάλοιπα όλων των πολιτισμών που την κατέκτησαν. Στο κέντρο της βρίσκεται ο λόφος του Καστελίου, ο οποίος κατοικείται από τη Νεολιθική εποχή, ενώ έχουν ανασκαφεί και αξιοσημείωτοι αρχαιολογικοί χώροι της μινωικής εποχής. Στο λόφο βρίσκεται και το παλάτι του Ύπατου αρμοστή Κρήτης της περιόδου της Κρητικής Πολιτείας, καθώς και η πρώην πρυτανεία του Πολυτεχνείου Κρήτης.

Λίγο πιο ανατολικά από το Καστέλι βρίσκεται η ατμοσφαιρική Σπλάντζια, η παλιά συνοικία των μουσουλμάνων. Στα γραφικά της σοκάκια συναντά κανείς πολλά ταβερνάκια. Εκεί κανείς μπορεί να επισκεφτεί την εκκλησία του Αγίου Νικολάου, που κατά τη διάρκεια της ενετοκρατίας ήταν ο ναός του Αγίου Νικολάου των Δομινικανών, ενώ κατά τη διάρκεια της τουρκοκρατίας ήταν το κεντρικό τζαμί των Χανίων. Έξω από τη εκκλησία βρίσκεται η πλατεία της Σπλάντζιας με τον πλάτανο στον οποίο οι Τούρκοι κρέμασαν τον δεσπότη Μελχισεδέκ Δεσποτάκη. Στην γωνία της πλατείας βρίσκεται ο Βενετσιάνικος ναός του St. Rocco. Προς την κατεύθυνση της θάλασσας βρίσκονται τα Βενετσιάνικα νεώρια (του 1497), τα καρνάγια, που κάποτε κατασκεύαζαν πολεμικές γαλέρες και σήμερα λειτουργούν ακόμη επισκευάζοντας βάρκες και καΐκια. Εκεί κανείς θα δει και το μεγάλο Αρσενάλι, που φιλοξένησε το δημαρχείο Χανίων, μέχρι το βομβαρδισμό του από τους Γερμανούς το 1941, στο οποίο σήμερα στεγάζεται το Κέντρο Αρχιτεκτονικής Μεσογείου.

Δυτικά, από το Καστέλι βρίσκονται οι συνοικίες της Οβραϊκής και του Τοπανά. Η Οβραϊκή ήταν η εβραϊκή συνοικία των Χανίων τους τελευταίους αιώνες μέχρι τη μαζική εξόντωση των Εβραίων των Χανίων από τις δυνάμεις του Άξονα στο Β΄ παγκόσμιο πόλεμο. Στην περιοχή λειτουργεί ακόμη συναγωγή. Ο Τοπανάς ήταν ανέκαθεν η χριστιανική αρχοντική συνοικία της πόλης. Το όνομά του προέρχεται από το τουρκικό Top-Hane (βενετσιάνικες βολίδες κανονιού), αφού εκεί βρίσκονταν οι βενετσιάνικες στρατιωτικές αποθήκες. Η συνοικία αυτή, μαζί με την Οβραϊκή, θεωρούνται οι ομορφότερες των Χανίων. Εκεί βρίσκεται και το φρούριο του Φιρκά, όπου υψώθηκε η σημαία ένωσης της Κρήτης με την Ελλάδα (1-12-1913) και σήμερα λειτουργεί το Ναυτικό Μουσείο Κρήτης.

Σύγχρονη Πόλη

Η σύγχρονη Πόλη ξεκινάει νότια από την πλατεία της Tριμάρτυρης, από την πλατεία των Νέων Καταστημάτων, που αποτελεί το όριο της νέας πόλης. Εκεί βρίσκονται τα καταστήματα της πόλης από τις αρχές του 20ού αιώνα. Σήμερα μπορεί κανείς να βρει πολλά γραφικά μαγαζάκια και καφενεία. Εκεί βρίσκονται και οι σταθμοί αστικών και υπεραστικών λεωφορείων. Στα Δυτικά της παλιάς πόλης βρίσκεται η Νέα Χώρα. Είναι η περιοχή που κατοίκησαν οι μετανάστες από τη Μικρά Ασία μετά την καταστροφή του 1922. Είναι πολύ ήσυχη και όμορφη περιοχή. Κοντά στην παραλία της βρίσκονται ο Ναυτικός Όμιλος Χανίων και το παλιό εργοστάσιο της ΑΒΕΑ, που είναι η πρώτη βιομηχανική μονάδα της Κρήτης του 19ου αιώνα και σήμερα φιλοξενεί σχολείο.

Στα ανατολικά της παλιάς πόλης βρίσκεται η παραλία του Κουμ-Καπί (Kum-Kapisi, Arab: η Πύλη της Άμμου). Στα τέλη του 19ου αιώνα κατοικούταν από Άραβες βεδουίνους (τους Χαλικούτες), οι οποίοι του έδωσαν το όνομά του. Η συνοικία τα τελευταία χρόνια είναι γνωστή για τη νυχτερινή ζωή με πολυάριθμα ταβερνάκια, καφετέριες και μπαρ. Νότια αυτής βρίσκεται το εθνικό στάδιο Χανίων ""Έλενα Βενιζέλου"", το κρατικό Ωδείο Χανίων και ο γραφικός Δημοτικός Κήπος (1870), που κατασκευάστηκε στα πρότυπα των ευρωπαϊκών πάρκων, και σήμερα φιλοξενεί το Δημοτικό Θερινό Κινηματογράφο. Στην ανατολική γωνία βρίσκεται το Ρολόι του 1924. Ανάμεσα στα Νέα Καταστήματα και το Κουμ-Καπί βρίσκεται η δημοτική αγορά Χανίων. Από εκεί ξεκινά η οδός Δημοκρατίας, που περνά ανάμεσα από το δημοτικό κήπο και το στάδιο, λίγο πιο κάτω συναντά το ""δεσποτικό"", το αρχοντικό σπίτι του μητροπολίτη Χανίων και καταλήγει στην πλατεία δικαστηρίων. Το πανέμορφο τουρκικό στρατιωτικό νοσοκομείο του 19ου αιώνα, όπου σήμερα φιλοξενεί τα Δικαστήρια και τις υπηρεσίες της Αντιπεριφέρειας Χανίων. Πίσω από τα δικαστήρια βρίσκεται ο ναός Πέτρου και Παύλου, όπου βρέθηκε το αρχαίο νεκροταφείο της πόλης.

Στα δυτικά των δικαστηρίων βρίσκεται το Πάρκο Ειρήνης και Φιλίας με το Κέντρο Νεολαίας του Δήμου Χανίων. Δίπλα του βρίσκεται το Ιστορικό Αρχείο Κρήτης και το Πολεμικό Μουσείο, που φιλοξενείται στον ιταλικό στρατώνα του 19ου αιώνα. Καθώς και ο Δημοτικός κήπος που διαθέτει μικρό ζωολογικό κήπο με ζώα της κρητικής πανίδας.

Από τα δικαστήρια ξεκινά επίσης και η οδός Ηρώων Πολυτεχνείου, που οδηγεί στις συνοικίες των Ταμπακαρίων (τα παλιά βυρσοδεψεία) και της Χαλέπας. Στη Χαλέπα βρίσκονται πολλά νεοκλασικά κτήρια από την περίοδο της Κρητικής Πολιτείας, όπως και τα τότε προξενεία των Μεγάλων Δυνάμεων. Εκεί βρίσκεται και η οικία του Ελ. Βενιζέλου, που φιλοξενεί το Εθνικό Ίδρυμα Μελετών ""Βενιζέλος"", η παλιά Γαλλική Σχολή, που φιλοξενεί την αρχιτεκτονική σχολή του Πολυτεχνείου Κρήτης και το ΤΕΙ Χανίων. Επίσης στη Χαλέπα βρίσκονται και πολλές εκκλησίες, όπως η Αγ. Μαγδαληνή σε Ρώσικο ρυθμό, η Ευαγγελίστρια χτισμένη σε ρυθμό Μπαρόκ, καθώς και το μετέπειτα παλάτι του Πρίγκιπα Γεώργιου. Στο λόφο πάνω από τη Χαλέπα, βρίσκεται ο Προφήτης Ηλίας με τους Τάφους των Ελευθερίου και Σοφοκλή Βενιζέλου. Εκεί μπορεί κανείς να απολαύσει τον καφέ και το γλυκό του με την ομορφότερη θέα στα Χανιά. Εκεί βρίσκεται και η Πολυτεχνειούπολη (campus) του Πολυτεχνείου Κρήτης (Κουνουπιδιανά). Η περιοχή είναι καταπράσινη και η θέα μαγευτική.

Στα νότια της πόλης των Χανίων βρίσκονται οι συνοικίες της δεξαμενής, όπου έγιναν πολύ σκληρές μάχες το 1941, ο Αϊ Γιάννης και ο Κουμπές, όπου βρίσκονται τούρκικοι κουμπέδες (ταφικά μνημεία). Άλλες συνοικίες της πόλης είναι τα Λενταριανά, το Πασσακάκι, το Βαρούσι, το Φράγκικο (όπου βρίσκεται το Φράγκικο νεκροταφείο), η Πελεκαπίνα (όπου βρίσκεται το μετόχι του πολιτικού το 19ου αιώνα Κ. Μάνου) και η Χρυσοπηγή με το μοναστήρι της.

Οικονομία

Όσον αφορά την οικονομία των Χανίων βασίζεται στη δυναμική ανάπτυξη του τουρισμού και της γεωργίας, αφού στους δύο αυτούς τομείς εμφανίζονται συγκριτικά πλεονεκτήματα. Η ανάπτυξη αυτών των τομέων οφείλεται κυρίως στο ευνοϊκό κλίμα, καθώς και τους φυσικούς και πολιτιστικούς πόρους που διαθέτει η πόλη. Επίσης, σημαντική ώθηση στην οικονομική ανάπτυξη δίνουν και οι πολλές μικρομεσαίες μεταποιητικές επιχειρήσεις, που υπάρχουν στα Χανιά (μικρές συνήθως βιοτεχνικές μονάδες). Τέλος, η πόλη των Χανίων, διαθέτει σημαντικό αριθμό κλινών, σε ξενοδοχεία όλων των κατηγοριών, πανσιόν, ξενώνες και ενοικιαζόμενα δωμάτια. Υπάρχουν επίσης πολλά εστιατόρια - με παραδοσιακή, ελληνική αλλά και ξένη κουζίνα - ταβέρνες, ψαροταβέρνες, ουζερί, ζαχαροπλαστεία, καφενεία, παμπ, κ.λπ. σε όλες τις γειτονιές και ιδιαίτερα στο Παλιό Λιμάνι.

Φωτογραφικό υλικό